İzmir Avrsaya Peyzaj olarak Tavsiyelerimiz
Sonbahar bahçe bakımı‘ndan önce mutlaka yapmanız gereken en önemli şey, kış gelmeden bahçenizin keyfini doya doya çıkartmaktır. Sıcak havalar geride kalırken, Eylül ayı ile beraber daha serin ve yağışlı bir havaya merhaba demeye hazırlanın. Tabii ki bu yeni mevsime bahçenizdeki bitkileri de hazırlamayı unutmayın!
- Bahçenizi kışa hazırlayın.
Sonbahar bahçe bakımı esnasında yapılması gereken en önemli şey, bitkilerin ve çimin dirençlerini arttırarak onları kışa hazırlamak olacaktır. İlaçlama ve gübreleme programlarına bu aylarda da devam edin. - Bahçenize bakın ve Bakım yapın.
Önceliğiniz yazdan kalma fidelerin sökümünün yapılması ve yeni dikim yapılabilmesi için toprağın çapalanması olmalıdır. Fideler söküldükten sonra toprağı 1 hafta dinlendirin, çapalayın ve yeni fidelerin dikimini yapın. - Bitkilere yer açın.
Bahçeye yeni ilave edilecek bitkiler varsa onların yerlerini hazırlayabilirsiniz. Yağmurların yağmasıyla beraber toprak daha rahat işlenecektir. Sonbahar bahçe bakımı sırasında toprağı bolca havalandırın ve yeni dikilecek bitkilere yer açın. - Alt yapıyı kontrol edin.
Yeni çim yapılacaksa, drenaj, sulama sistemi gibi alt yapı uygulamalarını yeniden yaptırın ya da tercihe bağlı tamir/kontrol ettirin. - İlaçlama ve gübreleme.
İlaçlama ve gübreleme işlemlerine bitki ihtiyaçlarına göre devam edilmelidir. - Sulamaya devam edin.
Eylül ve Ekim aylarında yağışlarla beraber sulamalara birden ara vermeyin. Yağan yağışların miktarı bitkilerin ihtiyacını karşılayacak düzeyde olmayabilir. Bu nedenle sulamayı azaltın ancak kesmeyin. - Ölçülü besin takviyesi yapmak.
Tüm bitkilerin kış öncesi yeni sürgünleri olacak ve bu sürgünler 2 aylık bir süreçte büyümeye devam edecektir. Bu nedenle kışa hazırlanan bitkilerin ihtiyacına göre dirençlerini artıracak besin takviyeleri yapmak gerekir. Gübreleme bitki veya çimin ihtiyacına göre yapılmalıdır. Bu işlem aynı zamanda toprağınızın da besin değerini yükseltir. Gübrenin toprağa karışması için bol su gerektiğinden, tavsiyemiz gübrelemeyi yağmurlu bir günde yapmanızdır. Yağış yeterli değilse ayrıca sulama yapmanız gerekecektir. - Fidan dikmek için en uygun dönem sonbahardır.
Bahçenize yeni fidanlar dikmeyi ihmal etmeyin. Bu aylarda eksik kalan yüzeysel budama işlemleriniz varsa, tam vaktidir. İlkbaharda da çiçek açan soğanlı bitkilerin soğanlarını dikebilirsiniz. - Eksik ekipmanınızı tamamlayın.
Bütün bunların dışında sizi en çok oyalayacak işlem, kuruyup dökülen yaprakları düzenli şekilde toplamak olacaktır. Bunun için yaprak toplama makinelerini ya da geleneksel yol olan tırmık veya yelpazeyi kullanabilirsiniz.
Sonbahar bahçe bakımı esnasında sebze bahçesi hazırlığı
“Sonbahar mevsiminde bahçemde sebze de olsa ne güzel olurdu” diyorsanız, sonbahar sebze bahçesi hazırlığına başlayabilirsiniz.
Sonbahar bahçe bakımı sırasında bahçenize bir göz atın, bahçenizin büyüklüğüne bağlı olarak kendinize bir yer ayarlayın ancak yer seçerken güneşli ve rüzgardan etkilenmeyecek bir yer olmasına dikkat edin. Sebze bahçesinin etrafını çevirmenizde yarar var. Bunun için çit bitkileri, plastik, ahşap çitler, bambu çitler kullanılabilir.
Toprağı çapalamakla işe başlayın. Daha sonra tohum ya da fidelerinizi dikebilirsiniz. Öncelikle tohumları farklı bir alanda dikerek toprağı şaşırmalısınız. Tohumlar çimlenip boy aldıktan sonra bahçeye dikilmelidir. Bu fidelerin daha sağlıklı ve dayanıklı olmasını sağlar.
Lahana, karnabahar, tere, roka, marul, maydanozu bu dönemde dikebilirsiniz.
Gübreleme yaparken organik gübreler tercih edin.
Sebzelerin düzenli sulanmaya ihtiyaçları vardır. Yağışlı olmayan zamanlarda topraktaki nem miktarını kontrol ederek sulama yapılmalıdır.
İsterseniz sebzelerinizi balkonda bile yetiştirebilirsiniz. Balkonda sebze bahçesi yazımıza göz atmayı unutmayın.
Dış mekan süs bitkileri hızlı kentleşmeyle birlikte önemli bir peyzaj çalışması haline gelmiştir. Herhangi bir alanda çalışma yaparken öncelikli olarak doğal bir bitki ortamının tanınması, kullanılacak olan peyzaj bitkileri ekolojik isteklerine uygun yerlere ve uygulamanın yapılacağı yere uygun olarak seçilmelidir.
Kullanılacak Bitkiler
Peyzaj bitkileri olarak kullanılacak bitkiler şunlardır;
1) Ağaç ve Ağaççıklar: 7-15 metre ve daha fazla boy yapan, geniş gövdeli ve odunsu yapıdaki bitkiler ağaç, 3-7 metre dar ve odunsu gövdeye sahip bitkiler ise ağaççıklardır. Peyzaj bitkileri en uzun ve baskın bitkiler olup mimarinin en temel ilkelerine uygun şekilde yapılan düzenlemelerde estetik açıdan, ölçü ve şekil değerleri bakımından en önde gelen bitkilerdir.
2) Çalılar: 15-20 cm’den başlayarak 3-5 metreye kadar boylanabilen ve yerden bir kaç gövdeye sahip şekilde çıkabilen çok yıllık bitki türleridir. Ağaççıklar gibi, gövde, dal, yaprak, tepe ve köklere sahiptir. Çalı forumlu bitkiler çevre düzenlemesinde tamamlayıcı olarak rol almaktadırlar. Çevre düzenlemede ölçek küçüldükçe çalıların önemi artmaktadır. Düzenlemenin yapıldığı zeminin monoton yapısını bozmak için kullanılmakta ve zeminlerde dalgalanmalar meydana getirmektedir.
3) Tırmanıcı ve Sarılıcı Bitkiler: Gövdeleri ince ve uzun, sürüngen, bol yapraklı duvarlara ve kamelyalar ile ağaçlara sarılarak büyümekte olan çiçekli yada çiçeksiz çok yıllık veya yıllık bitkilerdir. Sürekli olarak yeşil kalan ve kışın yapraklarını döken olmak üzere iki grup altında toplanmaktadır. Sarılarak yükselen, desteksiz ortamlarda aşağıya doğru yayılarak veya sarkarak büyümekte olan bu bitkiler az bir toprak üzerinde mükemmel görüntüler oluşturmaktadır.
4) Yer Örtücü Bitkiler: Bodur ve kısa boylu olan zemin üzerine sıkı bir şekilde yayılan bitkilere Yer Örtücü bitki denilmektedir. Bu bitkilerin gövdeleri zemin boyunca yayılarak kök salmaktadır. Avlu ya da terasa yerleştirilen yeşil veya çiçekli yer örtücü kümeleri, çim alanlar ile zıtlık oluşturarak iki ortam arasında bağlantı oluşturmaktadır. Özellikle dar alanlarda vurgu sağlamak için kullanılan bitki türüdür. Farklı renk, karakter ve dokuda olan yer örtücüler, bir çiçek sırası boyunca veya bir çalılık kenarında dikim yapıldıklarında bordur veya kenar gibi şerit oluşturmaktadır. Meyilli olan ve toprak kaymasının meydana gelebileceği yerlerde kullanılmaları durumunda kısa sürede erozyonu önlemektedirler.
5) Mevsimlik Çiçekler: Dış mekanlarda boş bırakılan alanlarda renkli bir bitki örtüsü ile doldurulmasında mevsimlik çiçekler kullanılmaktadır. Çok yıllık bitkiler ile örtülmüş alanların daha göz alıcı ve renkli olmasına ile temel bitki örtüsüne renk kazandırmasına katkıda da bulunmaktadır. Genellikle tohum ile üretilmekte olan bu bitki türleri bahçelerde, balkonlarda, park ve bahçelerin renklendirilmesinde kullanılmaktadır. Yaşadıkları süre içerisinde aylarca çiçekte kalabilmektedir. Bu tip bitkilerde olan hercai menekşe gibi mevsimlik çiçekler soğuk aylarda çiçek açarak sonbahar mevsiminde kışı, kış sonunda ise ilkbaharı hoş bir şekilde karşılamak için kullanılmaktadırlar.
6) Soğanlı Bitkiler: Genellikle bu bitki grubu bahar aylarında çiçeklenen, yaz aylarında çiçeklenen ve hem bahar hem de yaz aylarında çiçeklenen soğanlı bitkiler olmak üzere üç gruba ayrılmaktadırlar. Bu bitkiler genellikle bahçeler ile parklar dikilmektedirler. Kesme çiçek veya saksı bitkisi de olarak kullanılmaktadırlar.
7) Çim Bitkileri: Zemin üzerine sıkı bir şekilde yayılmakta olan bodur ve kısa boylu bitkilerdir. En yaygın yer örtücü bitki olarak kullanılmaktadırlar. Zemin boyunca yayılıp kök salarak bütün toprak üzerini yeşil bir örtü ile kaplanmasını sağlamaktadır. Yeşil alanların tesis edilmesinde birçok fonksiyonu yerine getirmek amacıyla değişik çim karışımları ve türleri kullanılmaktadır.